Prihodi srpskih srednjevekovnih vladara

Srpski srednjevekovni vladari nisu poznavali razliku između državnih i privatnih finansija. Posedovali su riznicu, gde su se slivali svi prihodi koji su im pripadali, i naravno iz te riznice finansirali tekuće potrebe države. Riznicom su upravljali vlastelini, koji su imali funkciju zvane kaznac, protovestijar, rizničar ili čelnik riznički, u zavisnosti od perioda. Zadatak rizničara je bio da organizuje jedan složeni aparat, koji će u ime vladara ubirati dažbine od zavisnog stanovništva i trgovaca. Obično su za tu funkciju birani trgovci iz primorskih gradova, najčešće iz Kotora.
Najznačajniji prihodi srpskih vladara su bili:
1. Soće – plaćalo ga je svako domaćinstvo, i to u iznosu od jedne perpere ili kabao žita (perpera je obračunska jedinica, vredi oko 12 srebrnih dinara, kabao žita je oko 15 kilograma)
2. Desetak – se plaćao uglavnom od poljoprivrednih proizvoda, u prvo vreme je bio isključivo naturalno plaćanje, a kasnije je bilo omogućeno i novčano
3. Carina – se ubirala na gradskim trgovima, i plaćali su je trgovci u iznosu od deset posto od prodate robe, s tim što je postojala i izvozna carina, za robu koja je napuštala zemlju u iznosu od dva posto. Carina se obično izdavala u zakup Dubrovačkim trgovcima, koji su vladaru isplaćivali unapred određenu sumu
4. Urbura – naknada za izvađenu rudu. Imajući u vidu da je rudarstvo bilo veoma razvijeno u srednjevekovnoj Srbiji, ovo je bio jedan od najvažnijih prihoda za vladare, i iznosio je deset do dvanaest i po procenata
5. Dubrovački tributi – Mogoriš, Svetodmitarski i Stonski dohodak, kumerk solski – Srbija je bila u zaleđu Dubrovnika, i Dubrovnik je za svoj prosperitet imao da zahvali jakim trgovačkim vezama sa Srbijom. Tokom svoje istorije Dubrovnik je plaćao različite dažbine srpskim vladarima da bi održao trgovačke veze (Mogoriš, kumerk solski, Svetodmitarski dohodak), ali i zakupljivao pojedine oblasti od srpskih vladara (Stonski dohodak)
6. Prihodi od kazni – ako su ovi prihodi bili zanemarljivi za vladare, u svim pravnim aktima tog doba možemo videti zaprećene globe
Ukupni godišnji prihodi pojedinih vladara nam nisu poznati, prvenstveno zbog nedovoljnih istorijskih izvora. Iz dubrovačkih izvora možemo naći podatke o tributima koje su oni isplaćivali (Svetodmitarski dohodak je bio dve hiljade perpera godišnje, Stonski petsto perpera godišnje), ali i brojne razrešnice za zakup carina.
Rashodi vladara koji su najviše opterećivali riznicu su prvenstveno izdržavanje dvora, nabavka oružja i izdržavanje vojske. Od većih rashoda još imamo opremanje poslanstava, nagrađivanje vlastele za vernu službu, ktitorske delatnosti i izdržavanje crkava i manastira. U periodu Despotovine jedna od najvećih stavki rashoda je bio danak, koji je iznosio četrdeset do pedeset hiljada dukata godišnje.